DE DALMATISCHE KUST
Door: Brenda
Blijf op de hoogte en volg Brenda
10 Juni 2004 | Kroatië, Dubrovnik
Split is één van de drie internationale luchthavens aan de Dalmatische kust die vanaf Schiphol bereikbaar zijn. De luchthaven is niet meer dan een landingsbaan en een douanecontrole. Mijn ouders haalde me op van het vliegveld en gezamenlijk reden we naar Nin, dichtbij Zadar. Hier verbleven wij op de beste camping van Kroatië, Zaton. Vanaf Nin wilden we de Dalmatische kust afzakken naar Dubrovnik. Zadar was onze eerste bezienswaardigheid. De oude stad met zeer interessante bouwwerken is gelegen op een smal schiereiland. In de prehistorische periode was Zadar al een Illyrische nederzetting. Zadar heette toen Jader, Jadra of Jadera. In de 2de eeuw voor Christus onderworpen de Romeinen de stad, bouwden een capitool, een fortificatie, thermen en een aquaduct. Overblijfselen uit de Illyrische, Griekse en Romeinse periode zijn o.a. in het archeologische museum te bewonderen. Wij bekeken de ronde Sint Donat-kerk uit de 9de eeuw en de Sint Stošija-dom die daarmee verbonden is van de buitenkant want helaas waren deze op zondag niet geopend. Wel open was het Romeinse forum maar dit was niet erg indrukwekkend van binnen. De grootste indruk op mij maakte het plein en park rond het koninklijke paleis. Als afsluiting lieten wij ons vermaken op één van de terrasjes op het geliefde plein Narodni Trg. Hier waren enkele jongelui een straatshow aan het opvoeren.
Ons tweede uitstapje was het eiland Pag. Pag is één van de vijf grootste Adriatische eilanden. Pag is uniek vanwege zijn maanachtige landschap, bomen zijn een zeldzaamheid. Het eiland is te bereiken via een enorme brug. Wij reden naar het middeleeuwse stadje Pag. Onderweg zagen we enkele zoutmeren. Dit schijnt één van de belangrijkste redenen geweest te zijn in de 15de eeuw om het stadje Pag te bouwen. Pag is ook bekend vanwege zijn kante kleedjes. Al lopend door de straatjes ziet u de meest indrukwekkende gebouwen met mooi bewerkt houtwerk en kleine barokke balkons. Pag heeft daarnaast de grootste baai van het eiland, rondom zo’n 20 km of kiezelstrand. Op één van de terrasjes aan deze baai hadden wij een overheerlijke lunch. Daarna reden we naar het andere eind van het eiland waar wij de veerboot van Žigljen naar Prizna op het vasteland namen. Hiervandaan was het een prachtige rit terug langs de kust naar de camping Zaton.
Van Nin gingen we naar Šibenik zo’n 100 kilometer verderop. Šibenik is in vergelijking met andere steden aan de Dalmatische kust relatief jong. Vroeger heette Šibenik; Castrum Sebenici. Het ligt aan de monding van de Krka. De eerste vermelding stamt uit 1066. Na 1412 werd de stad in de Republiek Venetië geïntegreerde en beleefde ongeveer vier eeuwen lang een bloeiperiode. Veel gebouwen dateren uit deze periode. Zo ook de door Unesco tot cultureel werelderfgoed uitgeroepen Sint Jakob Kathedraal. Speciaal aan deze kathedraal is: het tongewelf uit in elkaar lopende stenen platen boven het middenschip. Er is gebruik gemaakt van kalksteen en marmer van het eiland Bra?. In een fries rond de apissen voor het koor zijn 70 stenen bustes te zien, gemaakt door Juraj Dalmatinac. De individuele gevormde hoofden tonen de inwoners van de stad uit de 15de eeuw: vissers, kinderen, vrouwen en hoogwaardige burgers. Rond de kathedraal vindt u de Stadsloggia uit de 16de eeuw en het stadsmuseum. Wil je schoenen kopen loop dan de Kralja Tomislava af. Hier vindt u diverse winkeltjes. Bent u uitgeshopt dan kunt u nog via diverse smalle straatjes het Sint Anna Fort bereiken, vanwaar u een prachtig uitzicht op de haven heeft.
Dichtbij Šibenik ligt Solaris een strook van hotels en een camping aan de zee. Wij verbleven op de camping maar mochten gratis gebruik maken van het overdekte zwembad van de spa & beauty center. Aangezien Šibenik tussen de twee nationale parken Krka en Kornati ligt waren dit onze andere bezienswaardigheden in deze omgeving die wij aandeden.
De Krka, die ten oosten van de stad Knin ontspringt aan de voet van de Dinara, stort op haar ongeveer 72 kilometer lange weg naar Šibenik via tal van kalkterrassen in totaal meer dan 300 meter naar beneden en vormt daarbij ontelbare kleine en grote cascades. De meest spectaculaire cascade heet Skradinski buk en is 45,7 meter hoog, 500 meter lang en 200 meter breed. Via 17 trappen valt de rivier hier 242 meter naar beneden. Deze waterval kun je o.a. met de boot bereiken vanuit het dorpje Skradin. 15 kilometer noordwaarts ligt de waterval Roški slap, die na Skradinski buk wat tegenvalt. Wel kunt u hier zien hoe het water een graanmolen aan het werk zet en hoe de rivier diepe valleien heeft uitgehold. Het nationale park is rijk aan amfibieën en insecten en er leven meer dan 850 plantensoorten, 18 vis en 220 vogelsoorten. In de zomermaanden worden er ook bootexcursies naar het eiland Visovac in het midden van de rivier uitgevoerd. Op het eiland staat een Franciscanen klooster uit de 15de eeuw. Op sommige plekken mag gezwommen worden.
De volgende dag nemen wij vanaf de camping een boot naar de Kornati Archipel. Kornati ligt in Noord-Dalmatië en is o.a. te bereiken vanaf Zadar en Šibenik. De archipel omvat 89 onbewoonde eilanden, eilandjes en riffen. De oppervlakte is sinds 1980 uitgebreid van 70 vierkante kilometer naar 220 vierkante kilometer. Naast Kornati vindt u het beschermde Telašcica natuur park. Op onze boottocht brachten wij daar geen bezoek aan. Als u de mogelijkheid heeft moet u dit zeker proberen mee te pikken want in het Mir meer schijnt u te kunnen blijven drijven op het water. Kornati staat bekend om zijn gevarieerde, buitengewone vormen en hoge kliffen. Deze kliffen zijn ontstaan door de beweging van de aardkorst en de golven in aktie. Enkele kliffen zijn wel 180 meter hoog. Kornati heeft vier natuurlijke baaien waar voor anker kan worden gegaan en één haven; Marina Piškera. Net buiten het park liggen nog 10 havens. Wij zijn gestopt in de Marina Hramina om onze zeebenen te strekken en enkele mooie foto’s van Kornati te nemen. Enkele durfals gingen in de kou toch nog even een duik nemen tussen de zee-egels. Op de terugweg naar Solaris begon het te regenen. Maar wij zagen nog wel enkele dolfijnen. Toen we de vestiging van St. Nicola zagen wisten we dat we bij Šibenik waren en dus bijna thuis.
Na circa twee weken was ik ongeveer terug op de plek waar ik geland was, Split. Zo’n 77 kilometer van Šibenik vandaan. Split is na Zagreb de grootste stad van Kroatië. Het is niet zo prettig om hier zomers met de auto rond te reizen. Daarom verbleven wij in Omiš zo’n 20 kilometer verderop. Vanwaar u direct een bus kan pakken naar de haven van Split. Vanuit de haven van Split vertrekken diverse veerboten naar diverse Kroatische vakantie-eilanden (o.a. Bra?, Hvar, Kor?ula) en Italië. Split heeft aan het begin van de jaren negentig in de oorlog met Joegoslavië veel minder geleden dan Dubrovnik, Zadar of Šibenik. De grootste bezienswaardigheid is het Diocletianus-paleis. Wij dachten echt een gebouw aan te treffen maar het bleek dus om de oude binnenstad met zijn overblijfselen van de resten te gaan. U kunt hier de resten van het peristilium zien; de binnenplaats met Corinthische zuilen, de kathedraal Sveti Duje en enkele vestigingsmuren waaronder de gouden, zilveren en ijzeren poort. Het paleis is ontstaan tussen 295 en 305. De Sveti Duje ook wel Dominius Kathedraal was het mausoleum van keizer Diocletianus die in 313 overleed. Het antieke bouwwerk werd in de 10de eeuw tot kathedraal van het bisdom Split gewijd. Binnenin is indrukwekkend steenhouwkunst te zien en er is een schatkamer ingericht. Gaat u niet naar binnen let dan toch vooral op de monumentale poort. Deze werd in 1214 van walnotenhout gemaakt en toont 28 deurvlakken die taferelen uit het leven van Christus voorstellen. Ten noorden van het Peristilium staat net buiten de gouden poort, een reuze standbeeld van Grgur Ninski. Een religieuze Kroatische leider uit de 10de eeuw. Deze is gemaakt door de bekende beeldhouwer Ivan Meštrovi?. Wanneer u over zijn grote teen wrijft en met uw ogen dicht een wens doet komt deze zeker uit. Een verfrissing of versnapering kunt u op diverse plaatsen vinden bijvoorbeeld op het Narodni Trg of op de Oeverpromenade aan de haven maar ook in andere kleine achterafstegen. Op Kraj Sv Marijestraat bij huisnummer vier vindt u Prehrana waar Dalmatische worst, ham, wijnen en zoetwaren worden verkocht.
Omiš is een oud klein gezellig stadje aan de monding van de Cetina rivier. Het staat bekend vanwege zijn piraten verleden. Één van de bezienswaardigheden is het Fort Mirabella uit de 13e eeuw. Vanuit Omiš maakte we enkele dagtochtjes in de omgeving o.a. naar het ravijn van Cetina en de Makarska Riviera. De Makarska Riviera is een kustzone van ongeveer 60 kilometer, waar de rotswanden van het Biokovo-gebergte bovenuit steken en die voor de oorlog een van de meest geliefde vakantiecentra van de hele Dalmatische Adriatische zee was. De plaatsen die wij bezochten waren Baška Voda, Brela en Makarska. Vooral Brela is mijn favoriet. Alhoewel het super toeristisch is heeft het een prachtig kiezelstrand en geven de zoetwaterbronnen in zee, het water een typische kleur. Vanuit Makarska kunt u naar de top van de Sveti Jure (1762 m) in het Biokovo-gebergte. De parkeerplaats ligt op ongeveer 1700 meter. Daarvandaan is het mogelijk verder te wandelen maar daarvoor zijn warme kleding en wandelschoenen nodig. Een tocht naar de Sveti Jure op nevelige op bewolkte dagen is af te raden, aangezien men vanaf de top dan niet eens de kust kan zien.
In Omiš laten we de caravan achter voor een lang weekend Dubrovnik. Dubrovnik ligt circa 208 kilometer verderop aan de kust. Om daar te komen rijden we langs het prachtige meer Ba?inska Jezera dichtbij Plo?e, door de Neretva-delta en ongeveer 10 kilometer door Bosnië-Herzegovina. Ons appartement staat in Cavtat zo’n 16 kilometer van Dubrovnik vandaan. Cavtat is ontstaan op de twee schiereilanden Rat en Sustjepan met de Grieken uit Epidaurus. Er staan nog een aantal oude gebouwen zoals het rector’s paleis, de barokke kerk van sint Nicolaas, het franciscanenklooster en het mausoleum van de Ra?i?-familie. Het is er nog toeristischer dan in Dubrovnik. Enorme boten legen in de baai aan en het stikt er van de hotels en appartementen. Maar ik vond het er erg gezellig. Heerlijk relaxen op één van de terrasjes of lekker wandelen om het schiereiland Rat.
De oude stad van Dubrovnik ontstond tussen de 12de en 17de eeuw en is door Unesco tot cultureel werelderfgoed uitgeroepen. Het stedenbouwkundige geheel dateert uit de tijd van de onafhankelijke stadsrepubliek Ragusa. Deze kende van de 14de tot de 16de eeuw het hoogtepunt van haar bloeiperiode. Van oktober 1991 tot mei 1992 werd Dubrovnik meerdere malen met granaten beschoten. Veel gebouwen hebben grote schade opgelopen en als je op de stadsmuur loopt ziet u ook vrijwel allemaal nieuwe daken. Ik raad u aan eerst de binnenstad te bekijken. Via de Pile poort die tussen 1460 en 1537 ontstaan is komt u op de drukke winkelpromenade Placa (Stradun). Aan het begin van de promenade bevindt zich het Franciscanen klooster. Het middeleeuwse gebouw stamt uit de 14de eeuw. Het is erg indrukwekkend vanwege zijn Peristillium met twee zuilen in Filigraan en een origineel getrouwe apotheek die één van de oudste in zijn soort is in Europa. In één van de muren hebben ze een granaatinslag niet gerestaureerd, in dezelfde zaal ligt een fotoalbum die de overige schade van de oorlog laat zien. Aan het einde van de promenade vindt u de barokke Sint Vlaha kerk uit de vroege 18e eeuw. Er tegenover bevindt zich het Sponza-paleis (1516-1522), dat elementen uit de late gotiek en Renaissance vertoont. Als je naar rechts gaat bij de Sint Vlaha kerk kom je bij het Rectorenpaleis. Dit is het belangrijkste profane bouwwerk uit de 15de eeuw. De moeite waard zijn de binnenplaats, de barokke trap en het stadsmuseum. Daar vlakbij ligt het Gundulj?-plein waar de weekmarkt plaatsvindt. Ik vond het heerlijk om gewoon doelloos door de smalle straatjes te zwerven en mijn ogen de kost te geven. Op het Buni?eva Poljana plein hebben we bijgetankt op het terras van de Troubadour Hard Jazz Caffé. Toen ik even naar binnen ging om te plassen zag ik aan de muren schilderijen, foto’s en tekeningen hangen. Het bleek dat menig kunstenaar die wegens omstandigheden niet in staat was zijn rekening te betalen, zijn schuld heeft afgelost door hen een schilderij te geven. Als je uitgekeken bent in de stad zelf kunt u de stad van bovenaf bekijken door over de 2 kilometer lange vestigingsmuur rond de stad te wandelen. De totale rondwandeling duurt circa 2 uur maar u kunt ook een kleiner gedeelte doen. U herkent nu de gebouwen en straatjes waar u eerder te voet heeft gelopen.
Voordat we terug gaan naar Omiš brengen we op zondagochtend nog een bezoek aan ?ilipi. Elke zondagochtend kunt u hier een kerkdienst bijwonen en daarna naar het volksdansen in het traditionele Konavle kostuum bekijken. Naast dans wordt er ook gezongen. In het begin kreeg een klein hondje meer applaus omdat hij niet weg te jagen was tussen de bewegende benen. De dansen waren interessant en de kostuums prachtig. Een van de hoofddeksels lijkt wel een beetje op onze eigen gesteven Zeeuws meisje. In ?ilipi bevindt zich ook een klein museum met de geschiedenis van de plaats. In de kerk staat o.a. het Maria beeld nog zonder hoofd. De hoofden staan er naast ter herdenking aan de oorlog.
Op de terugweg maken we nog een korte stop in Neum. Neum is een dorp in Bosnië-Herzegovina en ligt tegen de kust aan. De corridor waarin Neum gelegen is, verdeelt Kroatië en scheidt Dubrovnik van de rest van Kroatië. Om te bewijzen dat wij hier geweest waren namen wij de bekende foto naast het naambord van de stad. Het viel ons vooral op dat dit bord doorzeefd was met kogelgaten.
Terug in Omiš zat mijn vakantie er bijna op. De ochtend van mijn terugvlucht naar Amsterdam brachten wij nog een bezoek aan Trogir. Sinds 1997 is ook Trogir onderdeel van het werelderfgoed van Unesco. De oude stad ligt op een klein eilandje en stamt uit de 2de eeuw voor Christus, de tijd van de Griekse Kolonisten. Daarna kwamen de andere overheersers die alle een stempel na lieten op de cultuur en architectuur. Net als de andere plaatsen die ik bezocht was Trogir prachtig. Vol van alle opgedane indrukken neem ik voor nu afscheid van Kroatië. De volgende keer zou ik graag Istrië, de Plitvice meren zien of gaan eiland hoppen.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley